Türk bilim adamları yapay zekayla çalışan modül, milyonlarca lira harcanarak yapılan deneyleri maliyetsiz bir halde gerçekleştirmeye imkan sağlıyor.
EN ÜNLÜ MECMUADA YAYIMLANDI
Sivas Cumhuriyet Üniversitesi (SCÜ) Fen Fakültesi Fizik Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Serkan Akkoyun ve çalışma arkadaşları; Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tuncay Bayram ile Artvin Çoruh Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Cafer Mert Yeşilkanat tarafından, makine öğrenmesi kullanarak etki kesitlerini çevrimiçi hesaplamaya imkan sağlayan bir hesaplama modülü oluşturuldu. Modül, gerçekleştirilen çalışmalar ortasında Dünya’da bir birinci oldu.
Ayrıyeten çalışma kümesi üyelerinden Prof. Dr. Serkan Akkoyun ve Doç. Dr. Cafer Mert Yeşilkanat tarafından, “Estimation of fission barrier heights for even-even superheavy nuclei using machine learning approaches” isimli çalışma ilgili alanda öncü sonuçlar elde etti.
Web of Science (WOS) mecmua sıralamasında nükleer fizik alanında Dünya’da 5. sırada bulunan “Journal of Physics G: Nuclear and Particle Physics” dergisinde yayımlanan çalışma ile tabiatta bulunmayan ve şimdi sentezlenmemiş süper-ağır atom çekirdekleri için makine öğrenmesi algoritmaları kullanarak atomların ömür müddetleri ile bağlı bir kavram olan fisyon bariyer düzeyleri başarılı bir halde tespit edildi.
10 YIL DEVAM EDEN BİR SERÜVEN
Fen Fakültesi Fizik Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Serkan Akkoyun, geliştirdikleri projenin üzerinde 10 yıldır çalıştıklarını belirterek, “Biz çalışma arkadaşlarımızla yaklaşık 10 yıl evvel yapay zekanın fizikteki sorunlara uygulanıp uygulanamayacağını merak ederek yola çıktık. O günden beri pek çok çalışma yaptık. Atomların özelliklerini, içerilerinde neler olduklarını ve temel birleşenlerini yapay zekânında yardımıyla belirleyebiliyoruz.
Biz bu programın üzerinde 10 yıldır çalışıyoruz, zorluklarımız sorunları ele alıp çözebileceğimiz bir sorunu alabilmek. Ele aldığımız sorunu yapay zekanın dayanağı ile tahlil üretebilmek. Yapay zekâyı kullanabilmek için bizim bilgisayarlara ve algoritmalara muhtaçlığımız var. Yeri geliyor bilgisayarlar bu karmaşık algoritmayı çözemiyor ve daha güçlü bilgisayar ağlarına bağlanmamız gerekiyor” dedi.
GEİŞTİRİLEN MODÜL DÜNYADA BİR BİRİNCİ OLMA ÖZELLİĞİNE SAHİP
Akkoyun, projenin dünyada bir birinci olduğunu belirterek, “Siz elinizdeki büyük bilgiyi kullanarak bilgisayarınıza bir eğitim yapıyorsunuz. Bugüne kadar yapılmış, deneyle gözlenip insan gözünün gördüğü dataları biz bilgisayara öğretiyoruz. Daha sonrasında bu öğrettiklerimizden yeni sorunların sorularına yanıt vermesini istiyoruz. Dünyada bir birinci olarak modül yetiştirdik.
Fizik açısından yüksek bütçeli tepkileri gerçekleştirmek çok vakit ve güç gerektiren deneylerdir. Yaptığımız proje ile biz deneylerin tasarım evresinde, yapacağımız deneylerin gerçekleşme ihtimalini hesaplayan bir modül geliştirdik. Dünya üzerinde rastgele bir araştırmacı burada bulunan modüle ulaşarak gerçekleştirmeyi planladığı tepkinin olma ihtimalini kestirebilecek. Fizik alanında yapay zeka ile kol kola girdik, artık yanımızda bir yoldaş” diye konuştu.